Kolędy: Lulajże Jezuniu

Lulajże Jezuniu

"Lulajże, Jezuniu" to znana kolęda polska mająca charakter kołysanki, która powstała najprawdopodobniej w drugiej połowie XVII wieku. Przez wiele osób uważana jest za najpiękniejszą polską kolędę. Innymi znanymi polskimi kolędami są: "Bóg się rodzi, moc truchleje", "Cicha noc", "Oj Maluśki, Maluśki", "Mędrcy świata, monarchowie" czy "Pójdźmy wszyscy do stajenki".

Utwór po raz pierwszy wydrukowano w lwowskiej oficynie Szlichtynów w roku 1767. Najwcześniejsza zachowana wersja tekstu pochodzi ze zbioru z 1705 roku, który znajduje się w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu. Zapisy kolędy można znaleźć również na przykład w rękopisach przechowywanych w klasztorze benedyktynek w Staniątkach.

Zapis samej melodii "Lulajże, Jezuniu", nieco różni się od tego znanego dzisiaj, zapis nutowy pojawił się drukiem w wydanej w 1843 roku antologii ks. Michała Marcina Mioduszewskiego zatytułowanej "Pastorałki i kolędy z melodyjami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane a przez X. M. M. M. zebrane".

Kolęda stanowiła również inspirację dla wielu twórców, na przykład Fryderyk Chopin wykorzystał jej motyw w środkowej części swego scherzo h-moll op. 20. Cytat z kolędy pojawił się też w utworze Jacka Kaczmarskiego ‘Wigilia na Syberii". W III akcie Betlejem polskiego Lucjana Rydla chór aniołów śpiewa "Lulajże, Jezuniu".

Kolęda "Lulajże, Jezuniu" kojarzona jest z polskością, a do jej muzyki niejednokrotnie układano, w związku z aktualnymi wydarzeniami nowe teksty o wymowie patriotycznej. Powstała między innymi jej legionowa wersja autorstwa Ludwika Markowskiego, czy inspirowana strajkiem szkolnym we Wrześni przeróbka Kajetana Sawczuka, podlaskiego poety i działacza niepodległościowego.

"Lulajże, Jezuniu" jest znana nie tylko w naszym kraju, we Francji została ona przetłumaczona na "Nuit de lumière".